Các bệnh lây qua đường tiêu hóa phổ biến là: viêm gan A, tiêu chảy cấp, bệnh tả, kiết lỵ, thương hàn.. Cách phòng tránh các bệnh này ra sao? Mời các bạn cùng chuyên mục sức khỏe tìm hiểu qua bài viết dưới đây
Bệnh lấy qua đường tiêu hóa là gì?
Các bệnh lây qua đường tiêu hóa là những bệnh lý có khả năng lây truyền qua thực phẩm và nước uống. Các loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng có thể gây ra các bệnh như tiêu chảy, lỵ, viêm dạ dày, viêm ruột, viêm gan A, E và các bệnh lây qua đường tiêu hóa khác. Việc vệ sinh thực phẩm và nước uống là rất quan trọng để ngăn ngừa sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm này.
Các bệnh lây qua đường tiêu hóa phổ biến
Viêm gan virus A
Bệnh viêm gan siêu vi A là do virus viêm gan A (HAV) gây ra. Vi rút này có thể tồn tại trong nước bọt, nước tiểu và phân của người bệnh. Nếu không được xử lý tốt, HAV có thể ô nhiễm đất và nước. Ngoài ra, nó còn tồn tại trong thực phẩm, nước uống, bể bơi, vật dụng cá nhân và đồ dùng gia đình.
HAV chủ yếu lây qua đường tiêu hóa, bao gồm:
- Ăn thực phẩm bị nhiễm virus
- Uống nước bị nhiễm bệnh hoặc bơi lội trong bể bơi hoặc ao hồ bị nhiễm bệnh.
- Nó cũng có thể lây qua việc sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh.
HAV có thể sống tới 1 năm trong nước đá và tồn tại ở nhiệt độ 25 độ C trong nhiều tháng. Nó chỉ bị tiêu diệt ở nhiệt độ 100 độ C. Sau 15-45 ngày kể từ khi tiếp xúc với virus, người bệnh sẽ xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, sốt nhẹ, tiểu ít, nước tiểu vàng, phân bạc màu, vàng da, vàng mắt.
Một số trường hợp chỉ có dấu hiệu mệt mỏi và chán ăn thoáng qua. 10-15 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng vàng da, virus đã được thải ra ngoài qua phân. HAV có thể gây ra dịch bệnh và ảnh hưởng đến nhiều người.
Bệnh tiêu chảy cấp
Trẻ em là nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy cấp cao nhất. Bệnh tiêu chảy cấp là một tình trạng mất nước và các chất dinh dưỡng quan trọng khác trong cơ thể do nhiều lần đi ngoài phân lỏng trong ngày. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em, vì mất nước có thể gây tử vong nhanh chóng nếu không được bù nước và can thiệp kịp thời.
Nguyên nhân gây tiêu chảy cấp thường bao gồm
- Sử dụng thực phẩm và nước uống không đảm bảo vệ sinh
- Nhiễm khuẩn đường ruột bởi các loại vi sinh vật như Rotavirus, phẩy khuẩn tả, trực khuẩn E.coli, trực khuẩn lỵ, shigella, trực khuẩn thương hàn
- Viêm nhiễm ngoài ruột như viêm tai giữa, viêm mũi họng, sở hoặc ho gà gây viêm phổi.
Điều kiện môi trường kém vệ sinh và thời tiết nóng ẩm là yếu tố thuận lợi giúp vi sinh vật gây bệnh phát triển. Trẻ em bị suy dinh dưỡng và rối loạn vi khuẩn đường ruột là nhóm đối tượng dễ mắc bệnh tiêu chảy cấp, bệnh thường kéo dài và tỷ lệ tử vong cao hơn bình thường.
Bệnh Tả
Bệnh tả do vi khuẩn Vibrio cholerae gây ra, thường được gọi là phẩy khuẩn tả. Bệnh này có các triệu chứng điển hình là tiêu chảy, nôn, mất nước, rối loạn điện giải cấp tính và có nguy cơ lây lan nhanh trở thành đại dịch với tỷ lệ tử vong cao. Người bị nhiễm tả thông thường là do sử dụng thức ăn và nước uống nhiễm vi khuẩn, đặc biệt là thực phẩm có nguồn gốc thủy hải sản. Vi khuẩn tả cũng có thể bị tiêu diệt bởi nhiệt từ ánh nắng mặt trời, tồn tại trong vòng 1 giờ ở nhiệt độ 55 độ C và 5 phút ở nhiệt độ 80 độ C. Điều trị bệnh tả bao gồm cấp cứu nước và điện giải cùng với kháng sinh và các chất kháng khuẩn để giảm thiểu vi khuẩn trong đường ruột.
Bệnh kiết lị
Bệnh kết lị gây ra các triệu chứng đau quặn bụng, sốt, mót rặn, đại tiện nhiều lần và chất phân ít. Có 2 nguyên nhân chính gây ra bệnh này là amip và trực trùng. Người lớn có nguy cơ mắc bệnh amip cao hơn trẻ em và có thể tiến triển thành mạn tính.
Trong khi đó, bệnh lỵ do trực trùng phổ biến ở trẻ em hơn người lớn và có thể gây ra sốt cao, đau bụng, đại tiện nhiều lần và đại tiện chứa nước màu đỏ. Amip cũng có thể tấn công gan, gây ra sưng và mủ, được gọi là áp-xe gan do amip. Trường hợp này có thể dẫn đến tử vong nhanh chóng do độc tố của vi khuẩn và mất nước nghiêm trọng.
Bệnh thương hàn
Bệnh thương hàn là một bệnh truyền nhiễm gây ra bởi vi khuẩn Salmonella, có thể ảnh hưởng đến cả trẻ em và người lớn. Các triệu chứng của bệnh thường bao gồm sốt cao kéo dài khoảng hai tuần, đau quặn bụng, đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy hoặc táo bón.
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày và tử vong. Việc cấp cứu sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng xấu.
Cách phòng ngừa các bệnh lây qua đường tiêu hóa
Để phòng ngừa các bệnh lây qua đường tiêu hóa, có một số cách đơn giản và hiệu quả như sau:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn uống.
- Đảm bảo nguồn nước uống sạch, nếu không chắc chắn về chất lượng nước, hãy sử dụng nước đun sôi hoặc nước đã qua xử lý.
- Luôn luôn sử dụng thực phẩm sạch, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm bằng cách chọn mua thực phẩm tươi mới, giữ thực phẩm trong điều kiện bảo quản thích hợp và chế biến đúng cách.
- Tránh ăn thực phẩm chín chưa đủ hoặc thực phẩm đã qua thời gian bảo quản, đặc biệt là các loại thực phẩm dễ bị nhiễm khuẩn như thịt, hải sản, sữa, trứng…
- Đảm bảo vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường sạch sẽ để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm.
- Tiêm phòng các loại vaccine phòng bệnh lây qua đường tiêu hóa, ví dụ như vaccine phòng viêm gan A, B hoặc vaccine phòng bệnh tả.
- Tránh uống nước đá hoặc uống nước có đá không rõ nguồn gốc, vì đá có thể bị nhiễm khuẩn và truyền nhiễm các loại bệnh lây qua đường tiêu hóa.
- Thực hiện vệ sinh định kỳ cho các vật dụng sử dụng trong nhà bếp, như dao, nồi, chảo, đồ dùng, bàn ghế…
Việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa này sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lây qua đường tiêu hóa và giữ gìn sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Xem thêm: Các loại bệnh truyền nhiễm thường gặp bạn có biết
Xem thêm: Quai bị có lây không? cách phòng ngừa ra sao?
"Chú ý: Thông tin dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo. Hy vọng rằng bạn sẽ thu thập được nhiều kiến thức hữu ích qua chuyên mục này nhé."