Bệnh tay chân miệng có lây không? lây qua đường nào bởi bệnh tay chân miệng là 1 trong những bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ nhỏ. Mời các bạn cùng chuyên mục sức khỏe tìm hiểu qua bài viết dưới đây

Bệnh tay chân miệng có lây không?

Bệnh tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, trong đó có hai loại virus chính là Coxsackievirus và Enterovirus. Mỗi loại virus có đặc điểm phân bố và ảnh hưởng chủ yếu theo từng vùng và từng năm khác nhau. Bệnh có thể lan truyền và bùng phát thành dịch. Thông thường, năm nào có chủng Enterovirus ưu thế thì bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề hơn. Đối tượng thường gặp của bệnh là nhóm trẻ dưới 3 tuổi, đặc biệt là những trẻ đang bắt đầu biết bò, trườn, đi và tập ăn dặm.

Khi đi học mẫu giáo, trẻ sẽ tiếp xúc với nhiều trẻ đồng trang lứa, tăng nguy cơ lây nhiễm bệnh. Bệnh có thể xảy ra quanh năm, nhưng tần suất cao nhất thường diễn ra từ tháng 2 đến tháng 4 và từ tháng 9 đến tháng 12, với nhiều ổ dịch bùng phát và nhiều ca có biến chứng nặng. Trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi vẫn được bảo vệ bởi kháng thể từ mẹ, trong khi trẻ lớn hơn 5 tuổi có hệ miễn dịch phát triển tương đối hoàn thiện, giảm khả năng mắc bệnh.

Bệnh tay chân miệng lây qua đường nào?

Bệnh tay chân miệng chủ yếu lây truyền qua đường hô hấp và đường tiêu hóa. Virus gây bệnh tồn tại trong nước bọt, dịch hắt hơi, sổ mũi, phân, dịch vỡ bóng nước trên da, niêm mạc,… Sinh bệnh học của các chủng siêu vi này làm cơ thể tăng bài tiết các dịch tiết khi mắc bệnh. Trẻ có thể lây nhiễm bệnh khi hắt hơi, chảy mũi, ngậm mút đồ chơi chung với nhau.

Virus có thể tồn tại khá lâu trong môi trường nhiệt độ phòng và bám lên đồ dùng, đồ chơi, sàn nhà, ly chén, khăn, quần áo. Nếu một trẻ khỏe mạnh tiếp xúc chung trong môi trường này thì rất dễ bị lây nhiễm. Bên cạnh đó, tay chân miệng cũng có thể ảnh hưởng đến người lớn, khi những trường hợp người lớn bị lây truyền từ trẻ mắc bệnh khi chăm sóc, vệ sinh cho trẻ.

Biểu hiện và cách điều trị bệnh tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng, như cái tên gợi lên, thường gây ra các triệu chứng chính trên lòng bàn tay, lòng bàn chân và trong miệng, niêm mạc lưỡi, má, và vùng họng. Ban đầu, trẻ sẽ xuất hiện các vết nước nhỏ trên da. Sau đó, những vết nước sẽ vỡ và dịch bên trong chảy ra, và nếu dịch này mà đục thì có thể có nhiễm trùng. Các vết thương trên da và niêm mạc gây ra sự khó chịu, bất an, và có thể khiến trẻ khóc và bú ít hơn. Đôi khi, trẻ có thể có sốt và các triệu chứng tương tự với nhiễm siêu vi đường hô hấp như ho, sổ mũi, hắt hơi, hoặc có những vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, nôn mửa và tiêu lỏng. Trong giai đoạn này, phụ huynh có thể tự điều trị cho trẻ tại nhà bằng cách sử dụng thuốc hạ sốt, cho trẻ uống thêm sữa và nước, chăm sóc vết nước và theo dõi các dấu hiệu biến chứng.

Khi bệnh tay chân miệng phát triển nghiêm trọng hơn, mẹ có thể nhận thấy rằng trẻ liên tục có sốt cao mà khó hạ, có dấu hiệu lờ đờ, yếu đuối, đi loạng choạng, từ bỏ việc bú và ngủ nhiều, và co giật tay chân trong khi ngủ. Đây là những dấu hiệu nghi ngờ có tổn thương đến hệ thần kinh trung ương. Trong những trường hợp như vậy, cần đưa trẻ vào viện để được kiểm tra bởi các bác sĩ. Nếu trẻ có dấu hiệu sốc, huyết áp giảm, da có dấu hiệu bông, và giảm khả năng nhận thức, đó là giai đoạn nguy kịch, trẻ cần được cách ly và điều trị tích cực tại bệnh viện cấp cứu. Rủi ro biến chứng nghiêm trọng và nguy hiểm đến tính mạng là rất cao.

Cách phòng ngừa bệnh

Hiện tại, vẫn chưa có loại thuốc đặc hiệu hoặc vắc-xin phòng ngừa cho bệnh tay chân miệng. Điều trị chủ yếu tập trung vào hỗ trợ tổng thể và giảm triệu chứng. Do đó, việc phòng ngừa bệnh tay chân miệng đóng vai trò quan trọng đối với trẻ em và tất cả thành viên trong gia đình. Phòng ngừa bệnh tay chân miệng không có gì hiệu quả hơn việc duy trì vệ sinh sạch sẽ và bắt đầu từ những hành động đơn giản. Dưới đây là những biện pháp cụ thể:

Xem thêm: Bệnh tay chân miệng ở trẻ có tự khỏi không, dấu hiệu cảnh báo

• Khuyến khích trẻ thường xuyên rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn dưới vòi nước sạch trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi người lớn làm vệ sinh cho trẻ.
• Tắm và thay quần áo cho trẻ hàng ngày.
• Dạy trẻ thói quen rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Sử dụng thức ăn chế biến sạch sẽ và an toàn, uống nước đun sôi để nguội.
• Hạn chế trẻ đặt tay vào miệng hoặc ngậm các đồ chơi có mút.
• Rửa sạch các vật dụng cá nhân của trẻ như khăn lau, áo quần, chén bát cũng như dụng cụ học tập và đồ chơi bằng dung dịch khử khuẩn, sau đó để khô dưới ánh nắng mặt trời.
• Dọn dẹp và làm sạch các bề mặt như bàn, ghế, sàn nhà, tay vịn, cầu thang, nắm cửa, đặc biệt là tại các điểm trông giữ trẻ, bằng cách quét dọn và lau chùi bằng nước sát trùng định kỳ, tương tự như việc vệ sinh nhà vệ sinh và hệ thống thoát nước.
• Hơn nữa, cha mẹ hoặc người trông trẻ nên tự theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ hàng ngày. Trong trường hợp trẻ mắc bệnh, việc báo cáo và thực hiện cách ly cùng khử khuẩn là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho trẻ khác và ngăn chặn sự lan rộng của dịch bệnh.
• Đối với những trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, cần sớm đưa trẻ đến các trung tâm y tế để được khám và theo dõi tình hình.

Có thể khẳng định rằng bệnh tay chân miệng là một bệnh thường gặp ở trẻ em. Nếu không phát hiện và kiểm soát kịp thời, nguy cơ xảy ra dịch bệnh là rất cao. Việc xây dựng thói quen vệ sinh cá nhân và duy trì môi trường xung quanh sạch sẽ là một biện pháp hiệu quả để phòng ngừa không chỉ bệnh tay chân miệng mà còn các bệnh truyền nhiễm khác.